در نخستین هفته خردادماه ایران شاهد یکی از گسترده‌ترین اعتصابات صنفی در سال‌های اخیر بود. کامیونداران و رانندگان خودروهای باری با توقف بارگیری و مسدود کردن مسیرهای ترانزیتی اعتراض خود را نسبت به شرایط نامناسب اقتصادی و صنفی اعلام کردند. این اعتصاب که از بندرعباس آغاز شد، به‌سرعت به بیش از ۱۰۰شهر در استان‌های مختلف کشور گسترش یافت. مطالبات اصلی اعتصابیون شامل افزایش بی‌رویه هزینه‌های بیمه، کاهش سهمیه گازوئیل، پایین بودن نرخ کرایه حمل بار، فساد گسترده و عدم امنیت شغلی بود.
اعتصاب کامیونداران در کنار دیگر خیزش‌ها و اعتراضات علامت روشنی از وضعیت انفجاری جامعه ایران و تجلی اعتراض علیه ساختار معیوب حکمرانی ولایت فقیه است. در حالی‌که رژیم حاکم تلاش داشت با ابزارهای تهدید و تطمیع این حرکت اعتراضی را در نطفه خفه کند، تداوم و گسترش این اعتصاب نشان داد که مطالبات صنفی، به‌ویژه در بستر فروپاشی اقتصادی، به‌سرعت به مقاومت سیاسی بدل می‌شوند.
اعتصاب کامیونداران، اعتراض به شرایطی است که سال‌هاست بدنه‌ٔ زحمتکش و مولد جامعه را زیر فشار قرار داده است. رانندگان معترض با توقف بارگیری در پایانه‌ها و مسیرهای ترانزیتی، خواستار اصلاحاتی اساسی در حوزه‌های بیمه، سهمیه سوخت، نرخ کرایه و امنیت شغلی هستند؛ اما فراتر از این خواسته‌های مشخص، آنچه این اعتصاب را برجسته می‌کند، همگرایی آن با نارضایتی‌های عمومی و فراتر رفتن آن از چارچوب صنفی به یک کنش اجتماعی و سیاسی سراسری است.
امروز کامیون‌ها خاموشند، اما صدای رانندگان و مزدم حامی آنان بلندتر از همیشه است. این هشداری است برای حکومتی که در میان تلی از بحران‌ها به نقطه سرنگونی نزدیک و نزدیک‌تر می‌شود.
موفقیت کامیونداران در رسیدن به بخشی از مطالبات
اتحادیه تشکل‌های کامیونداران و رانندگان سراسر ایران اعلام کرد با ایستادگی خود به بخشی از خواست‌ها رسیده است. اعتصاب کامیونداران ادامه دارد، برخی از آنها بازداشت شده‌اند و حمایت چهره‌های مطرح از آنها افزایش می‌یابد.
کانال تلگرامی اتحادیه تشکل های کامیونداران و رانندگان سراسر ایران روز چهارشنبه هفت خرداد اعلام کرد “پس از هفت روز ایستادگی و اعتصابسراسری در بیش از ۱۳۵ شهر کشور، کامیونداران به بخشی از خواسته‌های خود دست یافته‌اند”.
این تشکل گفته است “این حرکت بزرگ، نتیجه اتحاد، آگاهی و همبستگی رانندگانی است که با صبوری و قدرت، مطالبه‌گری را به شکلی شرافتمندانه پیش بردند”.
“صدای ما شنیده شد”
در کلیپ دیگری در همین کانال دیده می‌شود که نمایندگان کامیونداران رانندگان سراسر کشور در جلسه‌ای نماینده بیمه تأمین اجتماعی، نماینده اداره راه، نماینده سپاه و نماینده پلیس امنیت مطالبات خود را پیگیری می‌کنند.
کامیونداران می‌گویند به خاطر مقاومت، “صدای ما شنیده شد”. اشاره آنها به عقب‌نشینی نسبی دولت در برابر خواست‌های‌شان است.
با وجود یک پیروزی نسبی، ویدیوهای تازه‌ای که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده نشان می‌دهد کامیونداران تا رسیدن به همه مطالبات خود دست از اعتصاب نخواهند کشید.
کامیونداران در ملایر، بروجرد، خرم‌آباد، أصفهان، ساوه، همدان، ایلام، بندرعباس، سرپل ذهاب، مریوان، سیرجان و بسیاری شهرهای دیگر در ویدیوهای ارسالی گفته‌اند به حرکت اعتراضی خود ادامه می‌دهند.
نیسان داران نیشابور نیز به اعتصاب کامیونداران پیوستند. در ویدیویی که از شاپور جدید أصفهان ارسال شده، گفته می‌شود: «اعتصاب ادامه دارد»
ادامه بازداشت‌ها
برخی خبرها حاکی از تحت فشار گذاشتن کامیونداران است. خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران گزارش داد روز سه شنبه شش خرداد، صدیق محمدی، راننده کامیون ترانزیت و اهل سنندج در پی همراهی با اعتصاب سراسری کامیونداران توسط نیروهای اداره اطلاعات سنندج بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل شد.
در همین روز شهاب دارابی، کامیوندار اهل اسلام‌آباد غرب نیز در پی حمایت از اعتصابات کامیونداران توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.
حمایت چهره‌های هنری و سیاسی از کامیونداران
با ادامه اعتصاب کامیونداران بر تعداد چهره‌های مطرح سیاسی و هنری که از آنها حمایت می‌کنند افزوده می‌شود. کتایون ریاحی بازیگر معترض سینمای ایران در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «بار شرافت ایران بر دوش کامیونداران است.»
جعفر پناهی، کارگردان معترض سینمای ایران در حساب اینستاگرام خود گفت: «راننده‌های کامیون دیگر خسته شده‌اند، جان‌شان به لب رسیده و راهی برای‌شان نمانده است، جز اینکه دست به اعتصاب سراسری بزنند.»
به گفته پناهی “وقتی دزدها و آدم‌های بی‌سواد مسئول می‌شوند، نتیجه‌اش وضع افتضاح و فساد و بی‌مدیریتی در همه‌چیز، از اقتصاد و فرهنگ گرفته تا محیط‌زیست و سیاست است.”
او تاکید کرده این اعتصاب “فریادی بلند به حکومت است که به غارت و ظلم پایان دهند، قبل از اینکه همه‌چیز از دست برود.”
مهدی یراحی، خواننده پاپ نیز نوشت: «سرکوب کامیونداران فقط آتش خشم مردم را شعله‌ورتر می‌کند.» او خواستار حمایت از آنها شد.
به گزارش دویچه وله، شاهزاده رضا پهلوی نیز در شبکه اجتماعی اکس خطاب به کامیونداران نوشت: « اعتراض گسترده و اعتصاب سراسری شما، تصویری‌ست از یک راه‌حل موثر که اگر جمع کثیری از ایرانیان از آن الگو بگیرند، مسیر ملت ایران در دستیابی به حقوق اساسی خود و پیروزی انقلاب ملی هموار می‌شود.»
او در این پیام به کامیونداران گفت که با متوقف کردن چرخ‌های حمل‌ونقل، حقیقتی روشن را نمایان کردند؛ “قدرت در دست شما است و این قدرت، وقتی به همبستگی ملی تبدیل شود، می‌تواند سرنوشت یک ملت را دگرگون کند.”
رییس سازمان راهداری گفته است: «رسانه‌های معاند تصویر اغراق‌آمیزی از مشکلات رانندگان کامیون ارائه می‌دهند و این طرحِ مشکل است و اعتصاب نیست.» هم‌زمان، اتحادیه کامیونداران و رانندگان در بیانیه‌ای اعلام کرده اعتصابات به ۱۳۵ شهر در سراسر کشور گسترش یافته است.
فیلم زیر: چرا جمهوری اسلامی مجبور است در برابر کامیونداران کوتاه بیاید؟
www.youtube.com/watch?v=dXUiUL5O46g
