هلند یک کشورسلطنتی مشروطه با سیستم پارلمانی است.پارلمان همراه با وزرای پادشاهی ودولتی ، مجلس شورای ملی را تشکیل می دهند و پادشاه ووزراء نیز قوه مجریه را تشکیل می دهند. پارلمان دارای دو مجلس است مجلس اعیان که ۷۵ عضو داشته واعضای آن به طورغیر مستقیم توسط شوراهای استانها انتخاب می شوند.مجلس عوام نیز ۱۵۰ عضو دارد که مستقیماً با رای عموم شهروندان هلندی بالای ۱۸ سال انتخاب می شوند. وظیفه اصلی ۱۵عضو قدرتمند کابینه هماهنگ مردم سیاست های دولت است.ممکن است که دولت معاونان ایالتی را که در حال حاضر ۱۴ نفر هستند منصوب نماید.دوره ریاست دولت ۴ سال است.معاونان ایالتی در حیطه حد ومرزهای سیاسی که توسط وزیر به ترتیب برای آموزش ابتدایی ومتوسطه وفرهنگ ورسانه تعیین شده است دارای مسئولیت هستند.
در کشور هلند حکومتهای محلی هر یک شورای خاص خود را دارا هستند و توسط مردم انتخاب شده و هر یک در قلمرو خاص خود با نظارت مستقیم حکومت مرکزی و مطابق قانون اساسی کشور فعالیت میکنند. در قانون اساسی این کشور پیشبینی شده است که استانها و شهرداریها به وسیله قانون ایجاد یا منحل میشوند، همچنین ساختار حکومتی آنها و میزان نظارت و مباشرتی که توسط مسوولان بالاتر بر فعالیتشان اعمال خواهد شد، نیز تعیین شده است. با توجه به این امر که به استانها و شهرداریها به مقدار زیادی استقلال عملکردی داده شده است، با این وجود قانون اساسی کنترلهای لازمه را نیز پیشبینی کرده است، بدین معنی که بودجه و مالیات میبایست توسط قوانین وضع شود همچنین تصمیمات مهم مالی استانها و شهرداریها نیز باید برای تصویب به سطوح بالاتر از طریق این نهادها منعکس شود. اما این نکته برای مردم هلند و دستگاه نظارتی بسیار حائز اهمیت است که تصمیمات استانها و شهرداریها که بر خلاف منافع عمومی یا غیرقانونی باشد میتواند به وسیله حکم سلطنتی لغو شود همچنین محدودیتهای ایجاد شده برای استانها و شهرداریها میتوانند به وسیله قانون تغییر یا اصلاح شوند.
نخستین قانون برنامهریزی کالبدی هلند که به تصویب رسید و این قانون مورد بازنگری قرار گرفت و چارچوب کنونی قوانین برنامهریزی شهری در هلند را تشکیل داد. برنامهریزی توسعه شهری و اهداف آن در هلند با سایر نقاط جهان کمی متفاوت است بدین صورت که تو سعه شهری در این کشور به انجام عملیات ساختاری مهندسی، معدنی و غیره روی زمین یا زیرزمین و یا انجام تغییرات در کاربری ساختمان و یا زمین گفته میشود و به استفاده زمین برای انواع فعالیتهای کشاورزی اعم از جنگلکاری، حفاظت از طبیعت و غیره اشاره میکند. در برنامهریزی توسعه شهری این کشور نگهداری جادهها و یا تغییرات جزئی در ساختمانها نیازمند مجوز ویژه از نهادهای دولتی نیست و استفاده از زمین و ساختمان به گروههای مختلف طبقهبندی شدهاند و ایجاد تغییرات در یک گروه نیازمند اخذ مجوز نیست.
کارشناسان مدیریت شهری هلند هدف از برنامهریزی شهری در این کشور را، جلوگیری از سوء استفاده از زمین و یا ساختمان میدانند بدین معنا که میبایست در راستای توسعه شهری منافع جامعه، تک تک اعضا جامعه و اکوسیستم زیست محیطی به خطر نیافتد. نظام برنامهریزی فضایی در هلند از سه سطح دولت مرکزی، استان و شهرداری تشکیل یافته است . هر یک از سطوح برنامهریزی میتوانند اهداف برنامهریزی و محتوای طرحهای خود را تعیین کنند. لذا، سلسله مراتب رسمی برنامهریزی بین برنامههای مختلف وجود ندارد.
در سطح ملی، اسناد برنامهریزی فضایی با نام «برنامهریزی و تصمیمات کلیدی»، عنوان می شود و تصمیمات کلیدی میتواند شامل سیاستها و یا اختصاص دادن اراضی خصوصی جهت کارهای ویژه شود. کارشناسان مدیریت شهری کشور هلند معتقدند اسناد برنامهریزی از لحاظ ماهیت تصمیمات کلیدی چیزی مابین سیاستها و لوایح قانونی است. برای این که سیاستی به عنوان تصمیمات کلیدی خوانده شود، باید از طرف پارلمان هلند تصویب شده باشد و مسئولیت تدوین این برنامهها اصولا به عهده وزارت مسکن، برنامهریزی کالبدی و زیست محیطی هلند است. در سطح استانی، طرحهای منطقهای ابزار عمده به حساب میآیند. یک منطقه بخشی از یک استان محسوب میشود و طرحهای منطقهای تنها ماهیت پیشنهادی دارند و شامل پیشنهادات کلی در راستای توسعههای شهری، تفریحی و صنعتی و یا کاربریهای زمین در بعضی نواحی میشوند. مسوولیت تهیه طرحهای منطقهای بر عهده سازمان برنامهریزی استانی است.
برنامهریزی در سطح شهری از سطوح دیگر مهمتر است. در سطح شهری دو نوع طرح وجود دارد. یکی طرح ساختاری است (Structure Plan) که حاوی سیاستها و مطالعات در مورد توسعه شهری در آینده بوده و باید از سوی شورای شهر به تصویب برسد و طرح دیگر، طرح کاربری زمین (Bestemmings plan) است که این طرح نواحی متراکم و خالی شهری را در برمیگیرد. این طرح حاوی اطلاعات در زمینه کاربری زمین و ساختمان در آینده است و اطلاعات عملکرد و فرم تغییرات را شامل میشود. افق زمانی این طرحها ?? سال تخمین زده میشود از پشتوانههای قانونی برخوردارند، بدین معنا که پیروی از آن چه برای شهرداریها و چه برای افراد جامعه الزامی است تمامی مجوزهای ساخت و ساز باید بر اساس این طرحها صادر شود
تهیه و تنظیم : امید دانا