یک نشریه آمریکایی نوشت: آتشبس میان اسرائیل و رژیم ایران که در ماه ژوئن با میانجیگری رئیسجمهور آمریکا، برقرار شد، اکنون در آستانهٔ فروپاشی قرار دارد؛ وضعیتی که میتواند پژواکهایی فراتر از خاورمیانه بر جای گذارد. از جمله کشورهای آسیای مرکزی در هر جنگی که پای ایران در میان باشد، منافع و نگرانیهای مستقیمی دارند.
نشنال اینترست نوشت: هر پنج کشور آسیای مرکزی با اسرائیل روابط دیپلماتیک دارند. قزاقستان و ازبکستان در سطح سفارتخانه و تبادل سفیر با تلآویو همکاری میکنند، در حالیکه قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان روابط خود را از طریق دفاتر حافظ منافع در سفارتخانههای کشورهای همسایه دنبال میکنند.
یکی از نگرانیهای دیرینهٔ تهران این است که اسرائیل بتواند از این روابط برای مهار ایران از شرق بهره گیرد. تهران بهویژه از احتمال فعالیتهای اطلاعاتی اسرائیل در ترکمنستان؛ کشوری که ۷۱۳ مایل مرز مشترک با ایران دارد نگران است.
اگر ایران و اسرائیل بار دیگر وارد جنگ شوند، پنج جمهوری آسیای مرکزی نهتنها با پیامدهای اقتصادی و تجاری روبهرو خواهند شد، بلکه با خطر درگیر شدن در مناقشهای گستردهتر نیز مواجه میشوند. تمامی این تحولات در نقطهای به یک تهدید مشترک منتهی میشوند: اگر خصومتها میان تهران و اورشلیم دوباره شعلهور شود، پیامدهای آن برای آسیای مرکزی میتواند گسترده و عمیق باشد.
از سرگیری رویارویی نظامی میان ایران و اسرائیل ممکن است آتشی منطقهای برپا کند و نگرانیهای شدید در میان سیاستگذاران آسیای مرکزی برانگیزد. مقامات این پنج جمهوریِ پیشینِ شوروی بهخوبی آگاهاند که فروپاشی آرامش شکنندهٔ کنونی، هزینههای سنگین ژئوپلیتیکی و اقتصادی در پی خواهد داشت.



