سایت فرارو در تهران نوشته است: روز، سه‌شنبه (۲۹ آذر) در شرایطی که برگزاری نشست میان حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در منطقه بحرالمیت اردن، بار دیگر امید‌ها را برای احیای توافق هسته‌ای زنده کرد، انتشار ویدئویی از جو بایدن، همچون کوبیدن پتکی محکم بر پیکر نیمه‌جان برجام بود. انتشار این ویدئو در شرایطی است که در اواخر ماه اکتبر، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز از وقت تلف نکردن برای ورود به مذاکرات برجام سخن به میان آورده بود.
این منبع نوشت: شاید اگر در همان ماه‌های ابتدای دولت بایدن بر اساس پیشرفت مذاکرات توسط تیم دولت قبل (روحانی)، مذاکرات به نتیجه ختم می‌شد، هیچ‌گاه گرایش ایران (سخنان اخیر کمال خرازی) به حصول توافق، موضعی از روی ضعف مورد ارزیابی قرار نمی‌گرفت. در واقع، آن‌گاه که توافق باید امضا می‌شد، نشد و اکنون که همه از برجام و آینده‌اش ناامید شده‌اند، احیای آن، کاری بس سخت خواهد بود.
یک کارشناس مسایل بین الملل در این باره گفت: برای آمریکا در ۲۰۲۲ مساله موشک‌ها و پهپادها در ایران و مسایل منطقه اولویت بیشتری نسبت به مسایل هسته‌ای دارد از این رو آنها توافقی را می خواهند که در آن برجام دو، سه و چهار هم گنجانده شود.
امیرعلی ابوالفتح درباره انتشار اظهارات جو بایدن درباره مرگ برجام و اصرار دولت آمریکا برای اینکه بگوید از چهار ماه پیش مذاکرات برجامی دیگر در اولویت‌شان نیست، گفت: آمریکایی ها نمی خواهند رسما اعلام کنند که خواهان برجام های دو و سه و چهار هستند.
وی اظهار کرد: آمریکا سیاست کج دار و مریز را دنبال می کند، نه توافق می کند، نه مرگ برجام را اعلام می کند، صحبت بایدن که یک ماه پیش انجام شده و زمان انتشار آن هم مهم نیست همین مساله را تایید می کند.
ابوالفتح تصریح کرد: وضعیت الان این است که آمریکا مایل نیست وارد دوران بدون برجام شود. ترس شان این است که اگر تحریم برگردد و قطعنامه ۲۲۳۱ کنار برود، تکلیف انبوهی از مواد شکافت پذیر در ایران از سه درصد تا ۶۰ درصد چه می شود؟ بدون برجام ایران الزامی ندارد که غنی سازی خود را در سطح پایین نگه دارد. دست ایران باز است که هر چه می خواهد غنی سازی کند و درصد را بالا و پایین بیاورد.
وی با اشاره به صحبت های بایدن که گفته است بنا به دلایلی نمی توان اعلام مرگ برجام کرد گفت: از جمله دلایل شان این است که برای دوران بدون برجام Plan B نیست. اینکه الان به مکانیسم ماشه (ارجاع پرونده به شورای امنیت) متوسل نمی شوند برای این است که در آن صورت هیچ راهکاری برای مواد شکافت پذیر وجود نخواهد داشت.
با قرار دادن تمامی تکه‌های پازل مذاکرات احیای برجام طی بیش از دو سال گذشته، اکنون فرضیه مرگ حتمی برجام بیش از هر زمان دیگری قوت گرفته است.
طی ماه‌های گذشته بسیار از ناظران این باور را مطرح می‌کردند که برجام به کما فرو رفته یا در اتاق احیای اضطراری قرار دارد و به زودی ناچار هستیم مرگ آن را اعلام کنیم. همچنین، این گزاره مطرح می‌شد که برجام مرده، اما تنها اعلام رسمی آن باقی مانده است.
حالا بایدن نیز همین نکته را گفته که از دید واشنگتن برجام مرده است، اما رسما اعلام نمی‌کند. این فرضیه را می‌توان در چارچوبی بسیار بدبینانه مورد ارزیابی قرار داد که در آن بزرگ‌ترین نماد اجماع سیاسی جامعه جهانی در هزاره جدید، پایانی بسیار تلخ را تجربه خواهد کرد. البته این پایان تلخ شاید در آینده پیامد‌هایی بسیار تلخ‌تر را نیز به همراه داشته باشد.
