فردا روز سرنوشت سازی برای مردم ترکیه است؛ آنها قرار است در انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی شرکت کرده و رای خود را به صندوق بیاندازند. رقابت در این انتخابات میان دو ائتلاف سیاسی اصلی ترکیه است. در یکسو ائتلاف جمهور به رهبری رجبطیباردوغان، رئیس حزب عدالت و توسعه و رئیسجمهوری فعلی ترکیه و در سوی دیگر ائتلاف ملت به رهبری کمال قلیچداراوغلو، رئیس حزب جمهوریخواه خلق ایستاده است.
براساس آخرین نظرسنجی، کمال قلیچداراوغلو با ۵۱ درصد از اردوغان با ۴۶.۰۹ درصد آرا پیش است. از نظر تحلیلگران انتخابات پیش رو مهمترین و رقابتیترین انتخابات از سال ۲۰۰۲ محسوب میشود. وجود فضای دو قطبی آنقدر پررنگ است که از همین الان نتایج انتخابات برای هر دو طرف قابل قبول نیست.
روزنامهی شرق در مطلبی با عنوان «تمام وعدههای کمال» به خواستههای ائتلاف اپوزیسیون ترکیه و شعارهای آنها پرداخت و نوشت: ائتلاف اپوزیسیون ترکیه وعده داده است در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری و قانونگذاری روز یکشنبه، به شکلی محسوس از میراث بهجامانده از دو دهه حکمرانی رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری فعلی این کشور فاصله بگیرد.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی که به این موضوع اختصاص یافته، بخشی از تغییرات احتمالی مدنظر اپوزیسیون را در صورت کسب پیروزی در انتخابات پیشرو بیان کرده است. «جمهوری ما با دموکراسی تاجگذاری خواهد شد»: کمال قلیچداراوغلو، نامزد ائتلاف مخالفان اردوغان موسوم به «ائتلاف ملت» در انتخابات ریاستجمهوری ترکیه، دموکراسی را محور و رکن دولت آینده خود معرفی کرده است.
او با تأکید بر اینکه «جمهوری ما تاج دموکراسی بر سر خواهد داشت»، قصد دارد به حکومت «تکنفره» پایان دهد؛ فرمولی که او بارها به عمد برای محکومکردن تمرکز شدید قدرت در دستان رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری کشورش تکرار میکند.
این ائتلاف که شش حزب مخالف دولت فعلی را گردهم آورده، در برنامه ۲۴۰صفحهای خود وعده تفکیک کامل قوا، عبور از نظام ریاستجمهوریمحور که از سال ۲۰۱۸ در ترکیه مستقر است و آغاز به کار یک دستگاه اجرائی «پاسخگو» در قبال تصمیمهای خود را مطرح کرده است.
روزنامه دنیای اقتصاد نیز در تحلیلی با عنوان «جنگ بر سر شریعت و سکولاریسم» به دو قطبی شکل گرفته در این انتخابات پرداخته و نوشته است: اگر اردوغان برنده این انتخابات شود، سیاست داخلی را به احتمال زیاد برای مخالفان خود بستهتر خواهد کرد و به ادعای خود شریعت را بسط خواهد داد. یادمان باشد که در دوران اردوغان چند اتفاق مهم مبتنی بر شریعت روی داد: مهمترینش در خصوص نرخ بهره بود که یکی از دلایل پایین آوردن نرخ بهره را رباخواری دانسته بود و بالا بودن آن را برخلاف شریعت اسلام. در دوران اردوغان ورود دختران و زنان با حجاب به ادارات دولتی، دانشگاهها و مدارس آزاد شد.
تا پیش از این ورود زنان با حجاب و دانشجویان دختر باحجاب به دانشگاه ممنوع بود. در دوران اردوغان خواندن نماز در مسجدایاصوفیه که تا پیش از این ممنوع بود آزاد شد و بزرگترین مسجد خاورمیانه – چاملیجا- ساخته و افتتاح شد. دو سال پیش و در ایام ماه رمضان دولت فروش مشروبات الکلی را در فروشگاهها ممنوع کرد که با مخالفت سرسختانه احزاب مخالف روبهرو شد.
هر چند که امسال این اتفاق روی نداد. از همین رو است که بسیاری از رای اولیهای ترکیه و نیز افراد سکولار گمان میبرند که برنده شدن اردوغان یعنی حرکت ترکیه به سمت احیای شریعت. اما در خصوص اقتصاد میتوان گفت سیاستهای پولی دولت اردوغان بود که چالشبرانگیز و سبب افزایش نرخ تورم که به بیش از ۸۰درصد رسید، شد.
روزنامه هممیهن نیز در مقالهای با تیتر «خوف و رجا در اردوگاه میز شش» نوشت: در آستانه انتخابات ترکیه به نظر میرسد امید مخالفان رجبطیباردوغان برای کنارزدن او از اریکه قدرت از همیشه بیشتر شده است. بعد از فرازوفرودهای رقبا در نظرسنجیها، درحالیکه یک روز بیشتر به رفتن مردم ترکیه پای صندوقهای رأی باقی نمانده، کمال قلیچداراوغلو در نظرسنجیها با فاصلهای که به نظر بسیار امیدوارکننده میرسد، از اردوغان پیش است.
در آخرین نظرسنجی، قلیچداراوغلو با ۵۱ درصد از اردوغان با ۴۶.۰۹ درصد آرا پیش است. در عین حال، عبور لب مرزی قلیچداراوغلو از ۵۰ درصد یعنی فقط کمی تفاوت بین نتیجه این نظرسنجی و نتیجه واقعی، تکلیف انتخابات را به دور دوم خواهد کشاند.