موضوع مهاجرت پزشکان و سایر نخبگان سالهای سال است که به عنوان یک نگرانی در میان جامعهشناسان و ناظران اجتماعی و سیاسی کشور مطرح است. سال گذشته رصدخانه مهاجرت ایران پیمایشی انجام داد که بر اساس آن بیش از ۴۰ درصد دانشجویان و فارغالتحصیلان، پزشکان و پرستاران، اساتید، محققان و پژوهشگران و گروههای استارتآپی تمایل به مهاجرت دارند.
روایتهایی دردناک از مهاجرت پزشکان
این افزایش مهاجرت در روایات برخی از افراد نیز وجود دارد. کاربری به نام یوحنا در توئیتر، برخی از این روایات را نوشته است؛ «رزیدنت سال سوم جراحی انصراف داده، نشسته برای مهاجرت آلمان میخواند، ۲- متخصص رادیولوژی ۵۴ ساله پدر دوستم است در حال رفتن به عمان است ۳- سال آخر داروسازی است و تمام زندگی عاطفی اش را بر روی مهاجرت به کانادا قمار کرده است. ۴- پزشک سربازی است در اصفهان و با قدرت بر روی رزومه و زبان خواندن کار میکند، جالب است میگوید گروهی داریم که همه بر روی برنامه مهاجرت کار میکنند.»
کاربر دیگری به نام سهیل نیز نوشته است: «سال دوم پزشکی بودم انصراف دادم و الان شیمی میخوانم و بر روی آیلتس کار میکنم که سه تا چهار سال دیگر مهاجرت کنم.»مصطفی نیز نوشته است: «خودم ارشد سلولی و همسرم پزشک است؛ تمام فکر و ذکرمان مهاجرت است.»کاربر دیگری به نام صادق که دارالترجمه دارد نوشته است: «فقط دهها نفر از کادر درمان از تکنسین گرفته تا فوق تخصص در سال ۱۴۰۰ به دفتر ما مراجعه کردهاند برای ترجمه مدارک و مهاجرت. یک دفتر از مجموع ۵ دفتر در یک شهرستان کوچک؛ ببینید وضعیت چگونه است.»
آمار مهاجرت نخبگان
این تنها روایت برخی از پزشکان و افراد مرتبطی است که در این حوزه کار میکنند، این در حالی است که مهاجرت در برخی از رشتهها مانند رشتههای فنی و مهندسی و علوم پایه از حدود ۱۵ سال قبل آغاز شده و اکنون به حوزه پزشکی رسیده است.بهرام صولتی، رئیس دبیرخانه رصد مهاجرت ایرانیان گفته است: سالیانه ۱۳ هزار دانشجو و دانشآموز از ایران خارج میشوند. این در حالیست که در سال ۹۲ این آمار ۵ هزار نفر بود. هماکنون حدود ۶۰ هزار دانشجوی ایرانی در خارج از کشور حضور دارند؛ در حالی که تعداد دانشجویان ایرانی خارج از ایران در سال ۲۰۱۴، حدود ۵۰ هزار نفر بوده است.
از سوی دیگر به گفته رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه، نسبت مهاجران ایرانی به کل جمعیت ۴.۸۱ درصد است، اما از المپیادیها ۳۷.۲ درصد و از رتبههای یک تا ۱۵۰ کنکور ۲۵.۵ درصد مقیم خارج از کشور هستند. مهاجرت نخبگان از کشور ۶ تا ۹ برابر متوسط مهاجرت است.اگرچه این آمارها تماما برای کشور نگران کننده است، اما باید دانست مهاجرت پزشکان به دلیل تأثیر مستقیمی که بر روی سلامت افراد جامعه میگذارد بسیار نگران کنندهتر است.
جامعه ۲۴