محاسبات نشان میدهد سرمایه سرانه ایرانیان از ابتدای دهه ۹۰ روندی نزولی را تجربه کرده و اکنون در کف ۱۶ سال گذشته قرار دارد. به عبارت دیگر، انباشت سرمایه شکلگرفته در اقتصاد ایران به ازای هر ایرانی به طور مدام در یک دهه اخیر کاهش یافته است.
به گزارش اکوایران، سرمایه سرانه حقیقی ایرانیان در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۹۰ حدود ۴۷ درصد کاهش یافته است. به عبارت دیگر محاسبات نشان می دهد متوسط سرمایهگذاری در ایران به ازای هر فرد در طول یک دهه گذشته نصف شده است. روند سرمایه سرانه ایرانیان در ۱۶ سال گذشته نوسان زیادی را تجربه کرده اما به طور کلی میتوان اظهار کرد که روند این شاخص نزولی بوده است.
بررسیها نشان میدهد در دو بازه زمانی سرمایه سرانه در ایران سقوط کرده که هر دو بار آن به سالهای بعد از تحریم بازمیگردد. به عنوان مثال پس از آغاز دور اول تحریمها در ابتدای دهه ۹۰، حد فاصل سالهای ۹۰ تا ۹۴ سرمایه سرانه ایرانیان حدود ۴۱ درصد کاهش یافت. همچنین میتوان گفت که بالاترین رقم سرمایهگذاری حقیقی سرانه در کشور به سال ۹۰ بازمیگردد و پایینترین مقدار آن هم به سال ۹۹ تعلق دارد. در این گزارش اعداد حقیقی بوده و اثر تورم از آنها گرفته شده است.
به طور کلی وضعیت انباشت سرمایه در یک دهه گذشته وضعیت خوبی نداشته است. آمارها نشاندهنده این است که حجم حقیقی اقتصاد ایران در طول یک دهه تنها ۱۰ درصد بزرگتر شده، اما در مورد انباشت سرمایه اوضاع به شدت وخیمتر بوده است. حجم حقیقی انباشت سرمایه ناخالص از ۱۷۰ هزار میلیارد تومان در سال ۹۰ به حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
همانگونه که اقتصاد و تولید سرانه ایرانیان در یک دهه گذشته اوضاع مساعدی نداشته، شرایط در مورد انباشت سرمایه و سرمایه سرانه نیز وخیم و چهبسا به مراتب وخیمتر بوده است. بررسیها نشان میدهد علت اصلی این رخداد، روند صعودی مصرف سرانه ایرانیان در همین بازه زمانی است. اکوایران طی گزارشهای آتی به بررسی دقیق ارتباط بین سرمایه سرانه و مصرف سرانه در اقتصاد ایران خواهد پرداخت.