سازمان حقوق بشر ایران، مستقر در نروژ خواستار اقدام جامعه جهانی برای توقف اعدام معترضان ایرانی شد
خانواده رضا رسایی و مجاهد کورکور، دو معترض که در زمان اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی» بازداشت شدند، میگویند که حکم آنها در دیوان عالی کشور تأیید شده است. همزمان، سه معترض دیگر در خطر اعدام قرار دارند.
سازمان حقوق بشر ایران بار دیگر نسبت به افزایش چشمگیر اعدامها در ایران هشدار میدهد و از جامعه جهانی میخواهد تا هر چه در توان دارند، برای توقف اعدام معترضان، از جمله رضا رسایی و مجاهد کورکور به کار گیرند. در سال ۲۰۲۳ میلادی، تا کنون دستکم هفت معترض در ایران اعدام شدهاند.
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، گفت: «احکام اعدام رضا رسایی و مجاهد کورکور همچون سایر معترضان بر اساس اعترافاتِ زیر شکنجه و بدون دادرسی عادلانه، هیچگونه وجاهت قانونی ندارند. این احکام با هدف ارعاب مردم صادر شدهاند و تنها بالابردن هزینه سیاسی از طریق کارزارهای مدنی و فشار جامعه بینالمللی میتواند از اجرای آنها جلوگیری کند.»
در روزهای اخیر، خانواده مجاهد کورکور و رضا رسایی از تأیید حکم این دو معترض در دیوان عالی کشور خبر دادهاند.
رضا (غلامرضا) رسایی، معترض کرد ۳۴ ساله و پیرو دین یارسان، در مراسم یادبود سید خلیل علینژاد، یکی از رهبران این آئین، بازداشت شد. این مراسم که در آن شعار زن زندگی آزادی سر داده شده بود، با سرکوب شدید نیروهای امنیتی مواجه شد و طی آن نادر بیرامی، مأمور سپاه پاسداران، کشته شد.
رضا متهم ردیف اول در محاکمه ۱۱ تن به اتهام «مباشرت در قتل عمدی مرحوم شهید نادر بیرامی با آلت قتاله چاقو، مباشرت در ایراد جراحات عمدی غیرکشنده (غیرمنتهی به مرگ)، جراحات قفسه سینه به کیفیت مشروح در برگ کالبد شکافی، تظاهر و قدرت نمایی با چاقو و اخلال در نظم عمومی از طریق ایجاد هیاهو و جنجال» در شعبه ۲ دادگاه کیفری استان کرمانشاه بوده است. در اسناد دادگاه که نسخهای از آن در اختیار سازمان حقوق بشر ایران قرار گرفته، رضا اتهام را نمیپذیرد اما بعد از ادامهیافتن «تحقیقات»، اعتراف میکند که آن مأمور را با چاقو زده است!
همپروندهایهای وی ترغیب شدند تا علیه او شهادت دهند و به این شرط، آزاد شدند یا در مجازاتشان تخفیف داده شد. یکی از همانها بعدتر گفت که هرگز ندیده بود رضا قربانی را با چاقو بزند و شهادتش «از روی ترس» بود. رضا اما علیه هیچکس دیگر شهادت نداد و در مراحل بعدی تحقیقات و همچنین در دادگاه بهوضوح گفت که برای اقرار تحت شکنجه قرار گرفته است. تمام متهمان دیگر پرونده هم شهادت خود «از اقرار خود عدول کرده و بیان داشته تحت اعمال شکنجه اقرار نمودهاند.»
دادگاه دو شهادت کارشناسی پزشکی قانونی را (از جمله آنکه زخم ضربه کشنده، با مشخصات چاقوی منتسب به رضا همخوانی نداشته) نادیده گرفت.
همچنین در دادنامه، تمامی اظهارات مربوط به شکنجه نادیده گرفته شدند و بهرغم کافی نبودن شواهد، برای صدور رأی به «علم قاضی» استناد شد. رضا در ۱۵ مهر ۱۴۰۲ به قصاص نفس محکوم شد و اولیای دم (خانواده بیرامی) خواستار اجرای این حکم شدهاند.
خانواده رضا دریافته اند که حکم او در شعبه ۱۷ دیوان عالی کشور، روز سوم دیماه ۱۴۰۲ تأیید شده است.
مجاهد کورکور (عباس کورکوری) یک معترض بختیاری است که روز ۲۹ آذر ۱۴۰۱ پس از شلیک به پایش دستگیر شد. او پس از دستگیری، از درمان مناسب محروم ماند و تنها گلوله از بدنش خارج شد. مجاهد را در حالی که مجروح بود، برای اعتراف به قتل کیان پیرفلک ۱۰ ساله شکنجه کردند. کیان پیرفلک روز ۲۶ آبان ۱۴۰۱ با شلیک نیروهای امنیتی در شهر ایذه کشته شد.
جمهوری اسلامی اعترافات اجباری مجاهد کورکور را حتی پیش از شروع روند قضایی در رسانههایش پخش کرد. شاهدان بسیاری گواهی دادهاند که مجاهد در آن روز در ایذه نبوده است؛ دادگاه هیچکدام از این شهادتها را لحاظ نکرد.
مجاهد به محاربه از طریق کشیدن سلاح با قصد کشتن مردم و ایجاد هراس، افساد فی الارض از طریق شلیک سلاح جنکی و بر هم زدن نظم عمومی و کشتن هفت نفر، از جمله کیان پیرفلک متهم شد. علاوه بر آن تشکیل یک گروه «باغی» و عضویت در آن با هدف شورش مسلحانه علیه حکومت، اتهام دیگر او در دادگاه انقلاب است.
جلسه دادگاه مجاهد کورکور روز ۲۸ اسفند ۱۴۰۱ برگزار شد و روز ۱۸ فروردین ۱۴۰۲ دادگاه انقلاب اهواز حکم اعدام برای او صادر کرد. مجاهد حق دسترسی به وکیل انتخابی نداشت. روز ۳ دی ۱۴۰۲ از سوی دادگاه انقلاب اهواز به خانواده مجاهد کورکور اطلاع داده شد که حکم او در شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور مورد تأیید قرار گرفته. هیچ حکمی به آنها نشان داده نشد. تنها به خانواده گفتند که پروندهاش به ایذه فرستاده شده و وکیلش میتواند تقاضای اعاده دادرسی کند. شایان ذکر است که اعاده دادرسی لزوما جلوی اجرای حکم را نمیگیرد و متهمان متعددی در این مرحله اعدام شدهاند!
اما مجاهد کورکور یک پرونده هم در دادگاه کیفری دارد که مربوط به اتهام قتل هفت تن، از جمله کیان پیرفلک است.
از سوی دیگر، محمد قبادلو، منوچهر مهماننواز و منصور دهمرده که همگی از معترضان در جریان خیزش زن، زندگی، آزادی بودهاند، حکم اعدام گرفتهاند و در خطر اجرای حکم قرار دارند.