سخنگوی وزارت خارجه رژیم خامنه ای امروز با نگرانی از انتشار خبری مبنی بر احتمال فعال شدن مکانیزم ماشه در توافق برجام گفت: مسیر مذاکره برای همیشه باز نخواهد بود از جمله اگر مکانیسم موسوم به ماشه فعال شود.
وی گفت: چنانچه طرف مقابل دچار خطای محاسباتی شود و اقدامات غیرمنطقی درباره برجام و روند مذاکرات انجام دهد، آنها در پیامی که قبلا دریافت کردند دقیق و واضح میدانند واکنش ما چه خواهد بود، بنظرم این پیام به اندازه کافی برای اونها گویا هست…
مکانیسم ماشه چیست؟
طبق بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، هر یک از طرفهای توافق میتوانند به کمیسیون مشترک شکایت کنند، و این کمیسیون برای حل و فصل موضوع پانزده روز فرصت دارد؛ مسائل حل و فصل نشده به وزیران خارجه ارجاع داده میشود، که پانزده روز دیگر فرصت دارند. سپس کمیسیون مشترک پنج روز دیگر فرصت دارد تا مسئله را حل و فصل کند. اگر پس از این فرایند ۳۵ روزه، طرف شاکی هنوز راضی نباشد، میتواند موضوع را به عنوان تخطی چشمگیر از توافق، به شورای امنیت ارائه کند، و این شورا باید ظرف ۳۰ روز درمورد قطعنامهای برای ادامه تعلیق تحریمها رای بدهد – قطعنامهای که طرف شاکی میتواند وتو کند (به جز آلمان که عضو دائم شورای امنیت نیست)، و به این ترتیب، تحریمها به جای خود برگردند.
پیوست یکم برجام، مکانیسم منحصربهفردی برای دسترسی آژانس به سایتهای مشکوک ظرف ۲۴ روز از طریق کمیسیون مشترک تعیین کردهاست که طبق آن، نتیجه همکاری نکردن ایران، به کار افتادن یک مکانیسم حل اختلاف و بازگشت بالقوه تحریمهای سازمان ملل خواهد بود.
این دو شرط مطرح شده در برجام، مکانیسم ماشه (Trigger Mechanism) یا بازگشت خودبهخودی تحریمها (Snapback) هم خوانده میشوند.
تلاش برای تمدید همیشگی تحریمهای جمهوری اسلامی
در همین حال گروهی از قانونگذاران آمریکایی لایحهای را به مجلس نمایندگان این کشور ارائه کردهاند که در صورت تصویب، به طور همیشگی قانون تحریمهای جمهوری اسلامی را تمدید میکند.
لایحه یکپارچهسازی تحریمهای ایران که با حمایت مایکل مککال، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا ارائه شده است، قصد دارد به طور دائمی قانون تحریم ایران(ISA) را که در سال ۱۹۹۶ تصویب شد و در سال ۲۰۲۶ تاریخ آن پایان مییابد، به طور همیشگی تمدید کند.
به گفته مککال، این لایحه جدید بندهای غروب الزامآور را از قانون تحریمهای ایران حذف میکند که به موجب آن، مستلزم تمدید شدن مداوم از سوی کنگره آمریکا بود و این تحریمها تنها در زمانی لغو خواهند شد که جمهوری اسلامی رفتارهای تهدید آمیز خود را متوقف کند.