میترا حجازیپور، استاد بزرگ شطرنج ایران به دلیل نه گفتن به حجاب اجباری از تیم ملی شطرنج زنان ایران اخراج شد. او حالا ساکن پاریس است و به تازگی در مسابقات برقآسای بلیتس، قهرمان زنان فرانسه شد.
به گزارش یورونیوز، میترا در کودکی به بازی شطرنج روی آورد. ۹ ساله بود که نفر دوم مسابقات شطرنج دختران زیر ۱۰ سال جهان شد. آن روز یک پسر آلمانی نزد او آمده بود تا قهرمانی جهان را به میترا تبریک بگوید؛ اما مدیر او سریع به میترا فهماند که نباید با آن پسر دست بدهد چراکه این کار درست نیست. این نخستین مواجهه میترا حجازیپور با اجبار و باید و نبایدهای حکومت ایران بود.
در این گفتوگو پای سخنان او نشستهایم تا از تجربهاش برای «نه گفتن» به حجاب اجباری بگوید و تاثیری که «ویدا موحد» بر زندگی شخصی او گذاشت. ویدا موحد، دختر جوانی که یک روز بیسر و صدا تصمیم گرفت در نزدیکی میدان انقلاب تهران روسریاش را سر چوب کند.
همین حرکت ساده از دسامبر ۲۰۱۷ تا زمانی که میترا در دسامبر ۲۰۱۹ حجاب از سر برداشت، در گوشهای از ذهن شطرنجباز جوان ماند.
میترا حجازیپور می گوید: از آنجایی که در خانوادهای مذهبی و سنتی بزرگ شدم، پذیرش حجاب هم برایم یک امر عادی بود. اما نخستین باری که من به گفتند باید این مقنعه را بپوشی، خوشم نیامد و حس بدی داشتم. وقتی از کشور خارج شدیم و به کشورهای دیگر سفر کردم میدیدم که دختران ورزشکار گاهی به خاطر حجاب اجباری عقب میافتند و باید تلاش بیشتری کنند تا امتیاز از دست رفته را جبران کنند.
سفرهای شما اغلب از سوی حراست رصد میشد؟
میترا حجازیپور: حراست همه جا بود، اصلا تربیت شده بودند که همراه ما باشند و همهچیز را زیر نظر بگیرند. مدام به ما تذکر میدادند. نخستین سفر خارجیام با تیم نوجوانان را به یاد دارم که نیروهای حراست چک میکردند که غذای حلال بخوریم و آن لباسهای بیقواره و مقنعه تنمان باشد. مدام تذکر حجابی میدادند. حتی خروج ما از هتل بدون اجازه آنها مقدور نبود. هر جا سر بر میگرداندی، حضور داشتند و همه رفتارهای ما زیر نظر بود.
مرگ مهسا امینی چه تاثیری بر شما گذاشت؟
میترا حجازیپور: مرگ این دختر جوان بسیار غمانگیز بود. غم و رنج بزرگی برای خانوادهاش و مردم ایران بود. اما فکر میکنم کشته شدن این دختر جوان نقطه عطفی برای ایران بود. مرگ مهسا امینی، آغاز پایان این رژیم بود. میدانیم که طی این سالها مردمان بسیاری توسط این رژیم به قتل رسیده و زندانی شدهاند اما این اتفاق نقطه عطفی برای ایران بود.
بازگشت دوباره گشت ارشاد به خیابانها را چطور میبینید؟
میترا حجازیپور: هیچ شکی ندارم که این رژیم برای سرکوب مردم و جلوگیری از حرکت مردم از هیچ اقدامی دریغ نمیکند. اما در عین حال باور دارم که تغییری که در اذهان به وجود آمده، وقتی زنان ایران حس آزادی را چشیدند و این گذاری که از جمهوری اسلامی داشتیم، دیگر قابل برگشت نیست. وقنی شما حس آزادی را چشیدید دیگر به عقب بازنمیگردید. رژیم هم دیگر نمیتواند جلوی این حرکت را بگیرد.