اظهارات وزیر خارجه روسیه به عنوان «رئیس شورای امنیت سازمان ملل» واکنشبرانگیز شده و کشورهای مختلف صحبتهای او بویژه در خصوص جنگ اوکراین را نقض منشور سازمان ملل متحد دانستند.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه که کشورش به تازگی ریاست دورهای شورای امنیت را پذیرفته، در صحبتهای روز دوشنبۀ خود از تجاوز نظامی مسکو به اوکراین دفاع کرد و ضمن متهم کردن آمریکا و متحدانش به تضعیف دیپلماسی، این اقدام کرملین را ضروری و اجتناب ناپذیر خواند.
اما این اظهارات خیلی زود با واکنشهای بینالمللی مواجه شد و آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل ضمن مخالفت با صحبتهای لاوروف به شورای امنیت هشدار داد که همکاریهای جهانی تحت بزرگترین چالش و فشار از زمان ایجاد این سازمان در سال ۱۹۴۵ قرار گرفته است.
او همچنین با اشاره به جنگ اوکراین تاکید کرد که تنشها بین قدرتهای بزرگ در «بالاترین حد تاریخی خود» است و خطرات درگیری از طریق اقدامات و محاسبات اشتباه وجود دارد.
آقای گوترش افزود که روسیه با حمله به کشوری کوچکتر در همسایگی خود، منشور سازمان ملل را نقض کرده و در ادامه، الحاق بخشهایی از خاک اوکراین به فدراسیون روسیه را یک اقدام غیرقانونی توصیف کرد.
صحبتهای لاوروف از سوی آمریکا نیز بدون واکنش باقی نماند و لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده، روسیه را به ریاکاری متهم کرد و گفت: «مسکو با جنگ غیرقانونی و غیرضروری در اوکراین، به قلب منشور سازمان ملل متحد و همه چیزهایی که برای ما ارزشمند و محترم است ضربه زده است.»
باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل نیز گفت که جهان متوجه شده است که ایده چندجانبه گرایی روسیه چه معنایی برای جهان دارد و پایمال شدن منشور سازمان ملل و جنگی که رنجی غیرقابل تصور به مردم اوکراین تحمیل کرده، یک فاجعه جبرانناپذیر برای روسیه نیز بوده است.
اتحادیه اروپا هم تلاش روسیه برای نشان دادن خود به عنوان مدافع منشور سازمان ملل متحد و چندجانبه گرایی را غیرقابل پذیرش خواند و تاکید کرد که با این اقدام نه تنها به منشور سازمان ملل بیاحترامی شده، بلکه قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل را که خواستار خروج نیروهای روسی است را نیز تحقیر میکند.
پیش از دعوت به صلح سری به اوکراین بزنید
جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اروپایی از شی جینپینگ، و لولا داسیلوا، روسای جمهوری چین و برزیل خواست پیش از هر سخنی در باره توافق صلح در اوکراین به این کشور سفر کنند و اوضاع را از نزدیک ببینند.
آقای بورل از رهبران دو کشور یاد شده دعوت کرد پیش از آنکه تلاشهای تازهای را در جهت ترویج صلح در اوکراین آغاز کنند، با انجام این سفر جنگ را «از دید افرادی که توسط نیروهای روسیه بمباران شدهاند» ببینند.
چین و برزیل خود را به عنوان میانجیهای بالقوه صلح در جنگ جاری میان روسیه و اوکراین معرفی کردهاند اما رویکرد دوسوگرایانه هر دو کشور به طور گسترده توسط متحدان غربی کییف به عنوان دیدگاههایی مغرضانه، ناقص و حتی متمایل به روسیه مورد انتقاد قرار گرفته است.
چین پیشتر با ارائه یک پیشنهاد صلح ۱۲ مادهای خواستار توقف درگیریها و حفاظت از نیروگاههای هستهای در اوکراین شده اما در عین اشغال سرزمینهای اوکراین را به رسمیت نشناخته است.
در این پیشنهاد مکتوب، آشکارا تلاش شده تا از اصطلاحات «جنگ» یا «تهاجم» برای توصیف شرایط داخلی در کشور اوکراین استفاده نشود.
این سند در عوض از «بحران» صحبت به میان آورده و خواستار پایان دادن به «ذهنیت جنگ سرد» و کنار گذاشتن «تحریمها» شده است.
اگرچه در غرب روی خوشی به طرح صلح پیشنهادی پکن نشان داده نشد اما لولا داسیلوا، رئیس جمهوری برزیل از این طرح استقبال کرد.
این در حالیست که رئیس جمهور برزیل طی روزهای اخیر با طرح سخنانی بحثبرانگیز مدعی شده بود که آمریکا و اتحادیه اروپا با تداوم ارسال کمکهای تسلیحاتی به اوکراین به جنگ دامن میزنند.
جوزپ بورل روز دوشنبه پس از حضور در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ خطاب به رهبران چین و برزیل سخنانی سرزنشگونه به زبان آورد و آنها را دعوت به سفر به اوکراین کرد.
به گزارش یورونیوز، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این خصوص تصریح کرد: «میخواهم وضعیت وحشتناک حاکم بر میدان (جنگ) را به همه افرادی که اکنون دعوت به صلح میکنند یادآوری کنم. من نیز خواستار صلح هستم.»
وی افزود: «اما صلح باید عادلانه باشد و ما تا زمان تحقق این امر به حمایت از دفاع اوکراین ادامه خواهیم داد.»